Un bien excellent ami'.
Charles-Marie Philbert, zijn relatie met Aristide Cavaillé-Coll
en het orgel in het Koninklijk Conservatorium te Brussel
- Victor Timmer & Ton van Eck
Voor de bouw van een nieuw orgel in het Koninklijke Conservatorium van Brussel en in de grote zaal van het Trocadéro in Parijs golden de Cavaillé-Coll – orgels in de Albert Hall in Sheffield (1873) en het Paleis voor Volksvlijt in Amsterdam, (1875) als voorbeeld.
Na zijn promotie van orgelbouwer Cavaillé-Coll in Nederland had de Franse orgelexpert Charles-Marie Philbert ook invloed op een project in België waarvoor Cavaillé-Coll graag de opdracht zou willen verwerven: een nieuw orgel voor het Koninklijk Conservatorium in Brussel.
Na de verschijning in 1876 van zijn Franstalige boek over het orgel in Amsterdam verzond Philbert (in overleg met Cavaillé-Coll) de eerste exemplaren aan belangrijke persoonlijkheden uit het Belgische muziekleven met wie al contacten bestonden, en ook aan koning Leopold II, dit met het oog op een mogelijke opdracht voor het orgel in Brussel. Philbert signeerde ook enkele exemplaren.
Nadat het instrument in Brussel was voltooid, behoorde Philbert, daartoe op verzoek van Cavaillé-Coll uitgenodigd door de Belgische overheid, tot de commissie die het instrument keurde en schreef hij er een uitgebreid rapport over.
Philberts inspanningen verstevigden, mede dankzij die voor het Brusselse project, bovendien de steeds hechtere banden tussen hem en de grote Franse orgelbouwer, zowel op gebied van de orgelbouw als privé. Ook die worden nader in dit artikel beschreven, onder andere aan de hand van gegevens uit privécorrespondentie van Philbert met zijn oudste dochter Marie (en uit haar dagboek) en met Aristide Cavaillé-Coll zelf, alsmede uit bewaard gebleven brieven aan de Nederlandse orgelmaker P.J. Adema te Amsterdam.